Bài viết này điểm lại một số tính năng đặc biệt và mới lạ đó của phần mềm Học vần tiếng Việt.

1. Học bảng chữ cái và phát âm chữ cái tiếng Việt theo cả hai kiểu.

Bảng chữ cái tiếng Việt bao gồm 29 chữ cái. Phần mềm cho phép quan sát và nghe cách đọc, phát âm của từng chữ cái tiếng Việt.

Trong cửa sổ của chức năng học bảng chữ cái tiếng Việt này, nháy chuột vào một chữ cái sẽ nghe được cách phát âm chữ cái và quan sát một bức tranh có liên quan đến chữ cái này.

Một điều thú vị mà chúng ta ít để ý đến, đó là có hai cách đọc và phát âm bảng chữ cái tiếng Việt. Cả hai cách đọc này đều được đưa vào dạy cho học sinh trong nhà trường tiểu học của Việt Nam.

Đó là cách đọc theo phiên âm chữ cái mà HS được học để đánh vần các âm đơn tiếng Việt. Ví dụ của cách đọc này là "a", "bờ", "cờ", "dờ", ...

Cách đọc thứ hai là theo tên chữ cái đã được tiêu chuẩn hóa của ngôn ngữ Việt. Cách đọc này được chính thức ghi trong các giáo trình dạy tiếng Việt chuẩn, dạy cho người nước ngoài. Ví dụ của các đọc này là "a", "bê", "xê", "dê", ...

Trong Học vần tiếng Việt chúng tôi đã thu âm cả hai cách đọc này. Người dùng được quyền chọn lựa cách phát âm bảng chữ cái theo phiên âm hay theo tên chữ cái.

2. Mô phỏng việc học viết chữ cái tiếng Việt hoàn toàn chuẩn và chính xác.

Học viết chữ cái tiếng Việt là một trong các nhiệm vụ chính của chương trình tiếng Việt bậc Tiểu học. Cách đây gần 30 năm, ngành giáo dục của VN chúng ta đã có một sai lầm rất lớn là cải tiến cách viết chữ Việt. Gần đây Nhà nước đã sửa sai và học sinh bậc Tiểu học đã được học lại cách viết tiếng Việt đúng theo mô hình đã có từ giữa thế kỷ 20. Theo chúng tôi được biết việc dạy các cháu nhỏ viết đúng chữ Việt là một việc khó, trong nhiều lý do có một lý do là học sinh có ít thời gian học viết chữ trên lớp.

Bài học viết chữ của phần mềm Học vần tiếng Việt là một bài học được thiết kế một cách công phu nhất. Chúng tôi đề ra mục đích của bài học này là đầy đủ, chính xác, hiệu quả và phải hấp dẫn đối với trẻ nhỏ.

Trên màn hình là một bảng chữ cái tiếng Việt. Nháy chuột vào các chữ cái này để nghe phát âm chữ cái và đuợc quan sát chi tiết, tỷ mỉ cách viết chữ này. Học sinh quan sát tự học hoặc dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

Với mỗi chữ cái, phần mềm cho phép quan sát các mẫu chữ cái viết thường và viết hoa. Các mẫu này được lấy hoàn toàn chuẩn và chính xác theo mẫu chữ viết chuẩn của Bộ Giáo dục & đào tạo ban hành hiện tại.

Nếu nháy đúp vào ô chữ cái chúng ta sẽ thấy xuất hiện thêm một mẫu chữ chính xác với các đường kẻ chỉ ra thứ tự chính xác cách viết chữ cái này.

Học sinh đồng thời quan sát mẫu chữ và cách viết được mô phỏng ngay trên màn hình. Với tính năng đặc biệt này, phần mềm sẽ là một gia sư tốt nhất dành cho các cháu bé nhỏ tuổi học cách viết chính xác chữ Việt.

3. Bộ âm vần tiếng Việt độ sộ và đầy đủ nhất dành cho tất cả mọi người muốn làm quen và học đánh vần tiếng Việt.

Mặc dù được kiến tạo từ một bảng chữ cái kiểu "la tinh" nhưng ngôn ngữ Việt phức tạp nhất với các qui tắc ghép âm vần và các thanh dấu (huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng). Các đặc thù này chỉ có duy nhất trong ngôn ngữ Việt và đây cũng là đặc điểm khó học nhất của tiếng Việt.

Trong chương trình học cách ghép âm vần và dấu tiếng Việt cho học sinh lớp 1 tiểu học, mỗi ngày các cháu phải học liên tục 2 âm vần. Việc học này kéo dài liên tục trong gần 100 buổi học. Với tổng số gần 200 âm vần chính, việc học như vậy đang là quá tải đối với đa số học sinh lớp 1 tiểu học.

Chức năng học âm vần của phần mềm là bài học quan trọng nhất, trung tâm nhất của phần mềm. Thậm chí chúng tôi dùng ngay bài học này để đặt tên cho phần mềm. Trong phần mềm chúng tôi đã thu âm đủ toàn bộ 173 âm vần của chương trình tiếng Việt lớp 1, mỗi âm vần đi kèm 8 từ khóa với các bức tranh minh họa đầy đủ. Toàn bộ bộ dữ liệu âm vần, từ khóa, câu hoàn chỉnh đều được thu âm rõ ràng bằng giọng người Hà Nội đảm bảo sự chính xác của ngôn ngữ tiếng Việt.

Bài học luyện nghe, đọc và phát âm tiếng Việt được mô tả như hình dưới đây. Người dùng (giáo viên, cha mẹ học sinh) có thể lựa chọn âm vần bất kỳ trong danh sách âm vần tại cột phải màn hình.

Các bài học này nên được học ngay trên lớp với sự hướng dẫn của giáo viên hoặc ở nhà do cha mẹ học sinh giúp đỡ.

Màn hình trên là hình ảnh của một bài học âm vần tiếng Việt của phần mềm. Với mỗi âm vần có 4 loại thông tin được thể hiện:

- Âm vần, cách đọc, phát âm và từ khóa chính.

- Các từ khóa có hình ảnh kèm theo.

- Các từ khóa bổ sung (không hình ảnh).

- Một câu, đoạn văn hoàn chính có liên quan.

Người dùng có quyền thay đổi quyết định có cho phép các thông tin này xuất hiện trên màn hình hay không. Nháy chuột vào các nút mũi tên bên trái khung màn hình để làm ẩn / hiện dòng hiện thời. Nháy chuột lên âm vần để nghe cách đọc và phát âm.

Màn hình này là bài học dấu trong tiếng Việt. Học sinh sẽ được học cách phát âm các dấu đi kèm các nguyên âm chính của tiếng Việt (có 11 nguyên âm như vậy).

4. Tương tác với từng con chữ, từng con dấu tiếng Việt, một phương pháp học tiếng Việt hoàn toàn mới lạ và hấp dẫn đối với trẻ nhỏ.

Trong phần mềm Học vần tiếng Việt, ngoài 4 bài học chính bao gồm Học bảng chữ cái, học viết chữ, học âm vần và học dấu tiếng Việt, phần mềm còn có một loạt các bài học, trò chơi, tiện ích khác cho học sinh ôn luyện và giáo viên hỗ trợ giảng dạy học vần tiếng Việt. Một trong những điểm rất mới của phần mềm này là trong rất nhiều bài học như vậy học sinh sẽ được chơi và thao các trực tiếp trên màn hình với từng con chữ, từng dấu tiếng Việt.

Việc học sinh học xếp chữ, xếp dấu bằng hiện vật đã có nhiều trong các đồ dùng học tập và trò chơi. Nhưng thao tác trực tiếp với con chữ và dấu tiếng Việt trên máy tính thì Học vần tiếng Việt là phần mềm đầu tiên.

Trong bài học này, học sinh được nghe một từ hoàn chỉnh và sau đó cần tạo ta từ này trên màn hình bằng cách "gắp thả" các con chữ và dấu từ bảng phía dưới. Nếu làm nhầm, học sinh có thể "bỏ" vào thùng rác bên cạnh.

Làm quen với các con chữ, con dấu tiếng Việt thông qua chuột máy tính sẽ gây sự hứng thú vô tận của trẻ nhỏ. Khác với đồ chơi bằng gỗ, các thao tác trên máy tính sẽ hấp dẫn hơn, ngộ nghĩnh hơn và trẻ sẽ ham học và ham "chơi" các trò chơi như vậy, vừa chơi vừa học, thật bổ ích.

Trong bài học này trên màn hình xuất hiện một từ không có dấu. Học sinh nghe từ này hoàn chỉnh và điền dấu bằng cách kéo thả các dấu lên vị trí chính xác của từ. Nếu nhầm có thể kéo thả vào thùng rác. Cách làm và thao tác tương tự như phần trên đã nêu.

5. Phần mềm cho phép học sinh tự học đồng thời là phương tiện giảng dạy hữu hiệu dành cho giáo viên và che mẹ học sinh.

Tất cả các bài học của phần mềm Học vần tiếng Việt đều định hướng dành cho giáo viên trực tiếp sử dụng phần mềm như một giáo án điện tử để dạy học sinh. Đây cũng là một tính năng rất đặc biệt của phần mềm.

Với tính năng này, phần mềm Học vần tiếng Việt sẽ là một công cụ rất tốt dành cho GV trong việc hỗ trợ giảng dạy ngay trên lớp học với sự trợ giúp của máy tính.

Ngoài ra trong hầu hết các bài học, phần mềm sẽ cho phép GV chủ động nhập dữ liệu trực tiếp vào các bài học để giảng dạy cho học sinh không dùng đến bộ dữ liệu có sẵn của phần mềm.

Trong hình trên là bài học điền con chữ tạo âm vần, giáo viên được phéo nhập trực tiếp một từ hoàn chỉnh, vị trí ẩn đi dùng dấu (.).

Và đây là kết quả của bài tập do GV trực tiếp tạo ra. HS sẽ phải điền tiếp vào từ trên để tạo thành một từ hoàn chỉnh.

School@net