Tại sao lại liệt kê tiến hóa loài người vào danh sách 100 phát hiện vĩ đại nhất?
Con người luôn luôn tự hỏi chúng ta đã được sinh ra trên hành tinh này như thế nào? Cho dù ở những nền văn hóa hay lãnh thổ khác biệt, hầu hết mọi người đều mượn những câu chuyện thần thoại ly kỳ để trả lời những câu hỏi ấy.

Trong những năm đầu của thế kỷ XX, rất nhiều nhà khoa học cho rằng người vượn cổ đầu tiên xuất hiện ở châu Á hoặc là vùng Đông Âu. Phát hiện của Raymond Dart về hộp sọ người Taung đã làm ông nổi tiếng và ông là người đầu tiên chứng minh được nguồn gốc tiến hóa loài người xuất hiện đầu tiên ở châu Phi và mối quan hệ trung gian giữa người và loài vượn, đồng thời nó cũng khẳng định được một trong những lý luận của Darwin.

Phát hiện này đã làm thay đổi được phương hướng nghiên cứu lý luận về tiến hóa loài người, nó trở thành nền tảng tri thức cơ bản trên phương diện lịch sử phát triển và tìm hiểu về nguồn gốc của loài người.

Quá trình tiến hóa của loài người được phát hiện như thế nào?
Raymond Dart sinh năm 1893 tại Queensland, nước Úc. Gia đình ông có một trang trại nuôi gia súc, Dart là một học sinh xuất sắc, ở trường ông thường xuyên đạt được những học bổng về nghiên cứu y học, đặc biệt là trong lĩnh vực giải phẫu thần kinh (giải phẫu về hộp sọ và não bộ). Năm 1920, Dart đã phấn đấu và có được một vị trí vinh dự khi được làm trợ lý cho Grafton Elliot Smith ở trường Đại học Manchester nước Anh. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc giữa họ xảy ra những bất đồng về quan điểm nên năm 1922 (ngay sau sinh nhật lần thứ 30 của ông), ông bị điều đi làm giảng viên về giải phẫu học ở một trường Đại học Witwater mới thành lập ở Johannesburg, Nam Phi. Dart ngậm ngùi ra đi trong tâm trạng ngập tràn thất vọng và với cảm giác bị phản bội.

Năm 1924, khi Dart nghe nói có người đã phát hiện thấy hộp sọ hóa thạch của khỉ đầu chó ở gần hầm đá vôi Taung, ông yêu cầu gửi đến những mẫu hóa thạch khác tại cùng một hiện trường. Dart không hy vọng sẽ phát hiện được cái gì đặc biệt, chẳng qua đó chỉ là yêu cầu bổ sung hiện vật vào bảo tàng ở trường đại học nơi ông công tác mà thôi.

Vào một buổi chiều thứ 7 đầu tháng 9 năm 1924, trong khi ông đang chuẩn bị để tham dự lễ cưới được tổ chức tại nhà thì nhận được hai hộp đựng mẫu xương hóa thạch. Lúc ấy ông chỉ nghĩ sẽ bỏ hai chiếc hộp ấy sang một bên, nhưng sự tò mò đã thôi thúc ông mở chúng ra trong khi ông ngồi trên xe. Hộp đầu tiên không có gì đặc biệt.

Tuy nhiên đến hộp thứ hai thì ông không thể tin vào mắt mình bởi trên bề mặt của mẫu đá trong chiếc hộp là bộ não bị hóa thạch còn nguyên dạng (trường hợp hiếm có). Ông khẳng định chắc chắn rằng đây không phải là bộ não của loài vượn cổ thông thường. Nó lớn gấp ba lần so với bộ não của loài khỉ đầu chó và lớn hơn nhiều so với loài tinh tinh trưởng thành.

Hình dạng bộ não này cũng rất khác biệt so với bất kì một con đười ươi nào mà Dart đã từng nghiên cứu. Não trước lớn và lồi, lấp kín phần não phía sau. Các đặc điểm này rất trùng hợp với đặc điểm của bộ não con người. Đương nhiên so với bộ não con người, nó vẫn có điểm khác biệt, đây được coi là mối liên hệ giữa con người và loài vượn.

Dart hào hứng lục tìm trong chiếc hộp ấy một hộp sọ hợp với bộ não để ông có thể tạo hình cho chúng một khuôn mặt. Thật may mắn, ông đã tìm được một khối đá khá lớn có thể đặt bộ não hóa thạch đó vào trong một cách vừa khít. Dart đứng thẫn thờ một hồi rất lâu trên đường mà trên tay vẫn cầm hai mẫu vật ấy, cuối cùng ông đã đến lễ cưới muộn.

Dart đã mất quãng thời gian ba tháng sau đó, tận dụng những que đan sắc nhọn mà vợ ông không dùng nữa để cần mẫn loại bỏ đất đá hỗn tạp trên chiếc hộp sọ ấy. Hai hôm trước lễ Giáng sinh, ông đã hoàn thành được tác phẩm của mình, đó là một khuôn mặt của một đứa trẻ, phía trước là những chiếc răng sữa và có cả những cái răng hàm đang lớn. Bộ não và hộp sọ của người Taung này chính là của một đứa trẻ (giống con người) từ rất xa xưa.

Dart nhanh chóng viết một bản chuyên đề cho tạp chí Giới tự nhiên, trong đó miêu tả phát hiện của mình về người vượn cổ giống con người, phân tích cấu trúc hộp sọ và xương sống để chứng minh được rằng đứa trẻ đó thẳng đứng như người. Dart đã công bố rằng con người tiến hóa từ loài vượn cổ sống ở vùng đồng bằng châu Phi.

Giới khoa học đã không hề chú ý đến sự miêu tả của Dart và họ cũng không tin sự giải thích của ông. Cho đến năm 1938, khi Scotsman Robert Broom phát hiện ra hóa thạch xương đầu người thứ hai ở châu Phi đã khẳng định phát hiện của Dart về tiến hóa loài người là đúng. Nhưng trước đó các nhà khoa học châu Âu luôn tỏ ra hoài nghi về thành quả của Dart.

Schoolnet